____________________________________________________

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Η «Φυλλίς Εκδοτική» και η συγγραφέας σάς προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου της ψυχολόγου δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου – Τρυφωνίδου, με τίτλο «Σκλήρυνση κατά πλάκας – δοκιμασία της ψυχής, συνδυασμός προσωπικής μαρτυρίας και επιστημονικής έρευνας» που θα πραγματοποιηθεί στους ακόλουθους χώρους:

1^ον Στις 14 Δεκεμβρίου 2011 και ώρα 6.30 μ.μ. στο αρχονταρίκι της Ιεράς Μητρόπολης Λεμεσού. Το βιβλίο θα παρουσιάσουν ο πανιερώτατος μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος και ο πρώην Υπουργός Παιδείας κ. Ουράνιος Ιωαννίδης.

2^ον Στις 20 Δεκεμβρίου 2011 και ωρα 7.15 μ.μ. στο Α’ Δημοτικό Σχολείο Ύψωνα. Την παρουσίαση θα κάνει η Ευρωβουλευτής κ. Ελένη Θεοχάρους.

Αριστονίκη Θεοδοσίου - Τρυφωνίδου

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤΟΝΙΚΗΣ

 Θέμα: Έκδοση βιβλίου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας

Σας ενημερώνω ότι εντός του Δεκεμβρίου αναμένεται να είναι έτοιμο το βιβλίο μου υπό τον τίτλο «Σκλήρυνση κατά πλάκας – δοκιμασία της ψυχής», εκδόσεων «Φυλλίς εκδοτική». Το βιβλίο αποτελεί συνδυασμό προσωπικής μαρτυρίας και ψυχολογικής έρευνας.

Για την προώθηση του βιβλίου έχουν ήδη προγραμματιστεί δύο παρουσιάσεις, η μια στις 14/12/11 στις 18.30μ.μ στο Αρχονταρίκι της Μητρόπολης στη Λεμεσό και στην οποία θα παρουσιάσουν το βιβλίο ο Μητροπολίτης Λεμεσού κος Αθανάσιος και ο πρώην Υπουργός Παιδείας κ. Ουράνιος Ιωαννίδης.

 Η άλλη παρουσίαση θα γίνει στον Ύψωνα στις 20/12/11 στο Α’ Δημοτικό σχολείο Ύψωνα στις 19.00 μ.μ, και την παρουσίαση θα κάνει η ευρωβουλευτής κα Ελένη Θεοχάρους και θα χαιρετήσει ο Δήμαρχος Ύψωνα κος Άριστος Αριστείδου και μέλος του συμβουλίου της ΣΠΕΥΛ. 

Θα προσφέρεται κέρασμα από τη ΣΠΕΥΛ στις παρουσιάσεις και θα είναι παρουσία των ΜΜΕ.

ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΩ!

Με εκτίμηση

η συγγραφέας

Αριστονίκη Θεοδοσίου

ΑΠΕΝΟΧΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΤΑΞΙΑΣ

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ <ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ>

H σύγχρονη παιδαγωγική αντιπροτείνει μία απενοχοποιητική θεώρηση, που αντιλαμβάνεται τις «αταξίες» και τις «απειθαρχίες» ως οργανικό μέρος της μίας και ενιαίας συμπεριφοράς του μαθητή. Αναλυτικότερα, η σύγχρονη αντίλη­ψη θεωρεί ότι ο μαθητής, για να προσαρμοσθεί στη σχολική πραγματικότητα, όπως αυτός την βιώνει και την αποτιμά, επιστρατεύει όλες τις διαθέσιμες μορφές συμπεριφοράς που κρίνει πρόσφορες για την περίσταση (βλ. Hoover and Kinds-vatter 1997, 122). Μέρος αυτής της ενιαίας συμπεριφοράς ο εκπαιδευτικός, με κριτήρια τις δικές του ανάγκες, τις ανάγκες της διδασκαλίας, τις κρατούσες κοι­νωνικές νόρμες και τις ανάγκες των υπόλοιπων μαθητών, το αντιλαμβάνεται και το αντιμετωπίζει ως «αταξία».

Στην απενοχοποιημένη, λοιπόν, αντίληψη για τη μαθητική συμπεριφορά, ως αταξία (ή απειθαρχία) θεωρούνται εκείνες οι δραστηριότητες από τη συνολική συμπεριφορά του μαθητή που ο εκπαιδευτικός κρίνει ότι δεν είναι προσήκουσες για τη συγκεκριμένη περίσταση. Αυτό σημαίνει ότι το πλαίσιο, όπως το αντιλαμ­βάνεται ο εκπαιδευτικός, καθιστά μια πράξη του μαθητή αταξία ή όχι και ότι πολλά από αυτά που ο εκπαιδευτικός αντιλαμβάνεται ως αταξία δεν είναι ατα­ξίες στη συνείδηση του ίδιου του μαθητή (βλ. και Doyle 1986· Molnar και Lind-quist 1998, 24). Για παράδειγμα, η συζήτηση με τον διπλανό γίνεται ευκολότερα ανεκτή στα τελευταία λεπτά του μαθήματος απ' ό,τι στη μέση, εκτός αν θεωρή­σει ο εκπαιδευτικός ότι το περιεχόμενο της συνομιλίας αφορά διευκρινίσεις για το μάθημα. Με άλλα λόγια, η συνομιλία με τον διπλανό κρίνεται ως αταξία ανάλογα με το πλαίσιο (αρχή ή τέλος μαθήματος) και την αιτία της συμπεριφοράς, όπως την ερμηνεύει ο εκπαιδευτικός με βάση την εμπειρία του παρελθόντος για τους εμπλεκόμενους μαθητές.

Ο εκπαιδευτικός, βέβαια, δεν θεωρεί αυθαίρετα μια μορφή συμπεριφοράς ως αταξία, αλλά έχει σαφή κριτήρια. Αναλυτικότερα, θεωρεί ως αταξία οτιδή­ποτε στη δεδομένη στιγμή (α) εμποδίζει την άνετη ροή της διδασκαλίας, (β) εμποδίζει τη μάθηση του ίδιου του μαθητή και των συμμαθητών του, (γ) είναι ψυ­χολογικά και φυσικά επικίνδυνο για τα μέλη της σχολικής κοινότητας, και (δ) εί­ναι καταστροφικό για τη σχολική περιουσία. Τα κριτήρια αυτά είναι τα σημα­ντικότερα και τα χρησιμοποιεί η σχετική βιβλιογραφία για να ορίσει τη μαθητι­κή αταξία (βλ. Levin and Nolan 1991, 24· Burden 1995, 4). Πιστεύουμε, όμως, ότι πρέπει να προσθέσουμε και ένα πέμπτο κριτήριο, το κριτήριο του σχολικού ήθους, που καθορίζει τι είναι και τι δεν είναι επιτρεπτό και αρμόζον στο χώρο ion σχολείου. Για παράδειγμα, μια εκκεντρική ή «αποκαλυπτική» ενδυμασία, τα μακρά μαλλιά και το κάπνισμα δεν καταστρατηγούν κανένα από τα παραπάνω τέσσερα κριτήρια, αλλά καταστρατηγούν το κριτήριο του σχολικού ήθους (Ματσαγγούρας , 2007: 278-279).

 Η σχετική με τη μαθητική παραβατικότητα βιβλιογραφία καταγράφει τις πλέον συνηθισμένες μορφές μαθητικής αταξίας και τις κατατάσσει, με βάση τη σοβαρό­τητα και τη φύση της αταξίας, σε επιμέρους κατηγορίες (βλ. Evans et al. 1989-Borich 1992· Burden 1995· Καΐλα και Τσαμπαρλή-Κιτσαρά 1995· Σκαύδη 1996( Remboldt 1998· Poulou and Norwich 2000b) . Θεωρείται ότι οι περισσότερες και πλέον συνηθισμένες αταξίες εμπίπτουν σε έναν από τους εξής τομείς: (α) σχολική προσαρμογή, (β) διαπροσωπική συμπεριφορά και (γ) ενδοπροσωπική συμπεριφορά (βλ. Χατζηχρήστου και Hopf 1991,112). Οι  τρεις αυτοί τομείς εξετάζουνται στη συνέχεια αναλυτικότερα μέσα από επιμέρους κατηγορίες προβλημάτων.

1.       Προβλήματα σχετικά με το μάθημα: Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται μορφές συμπεριφοράς που αποσπούν το μαθητή από την εμπλοκή του στο μάθημα. Συνηθισμένες είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο μαθητής:

(α) δεν προσέχει στο μάθημα και «χαζεύει»·

(β) δεν αρχίζει ή δεν ολοκληρώνει τις ατομικές ασκήσεις του βιβλίου-

(γ) δεν ακολουθεί τις οδηγίες του εκπαιδευτικού και του βιβλίου·

(δ) δεν ετοιμάζει τις εργασίες που του αναθέτουν για το σπίτι·

(ε) δεν φέρνει μαζί του τα βιβλία, τα τετράδια και το λοιπό υλικό.

2.       Προβλήματα συμπεριφοράς μέσα στην τάξη: Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλες οι μορφές συμπεριφοράς που εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία της τάξης. Συνηθισμένες είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο μαθητής:

(α) δεν ζητάει το λόγο, αλλά «πετάγεται»·

(β) αρχίζει συζητήσεις με τους διπλανούς του για εκτός μαθήματος θέματα·

(γ) ενοχλεί τους διπλανούς με θορύβους, πειράγματα, μορφασμούς κ.λπ.·

(δ) διακόπτει άλλους όταν ομιλούν

(ε) δεν συνεργάζεται στα πλαίσια των ομάδων

(στ) παριστάνει το γελωτοποιό της τάξης·

(ζ) πετάει μικροαντικείμενα στους άλλους·

(η) έρχεται καθυστερημένα στο μάθημα^-

(θ) εγκαταλείπει χωρίς λόγο και άδεια το θρανίο του ή εξέρχεται από την τάξη·

(ι) χρησιμοποιεί εριστική, υβριστική ή απειλητική γλώσσα κατά την επικοι­νωνία του με τον εκπαιδευτικό και τους συμμαθητές του·

(ια) αντιγράφει από άλλους ή από «σκονάκια» την ώρα των εξετάσεων

(ιβ) απουσιάζει αδικαιολόγητα, προφασιζόμενος ασθένεια ή κάνοντας «σκα­σιαρχείο».

3.       Προβλήματα διαπροσωπικά ή διαπροσωπικών σχέσεων μεταξύ συμμαθητών μέσα και έξω από τη σχολική αίθουσα: Στην κατηγορία αυτή υπάγονται αντικοινωνικές μορφές συμπεριφοράς μέσα στο σχολικό χώρο και γύρω από αυτόν. Συνηθισμένες είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο μαθητής:

(α) εμπλέκεται σε λεκτικούς διαξιφισμούς·

(β) εμπλέκεται σε σωματικές, βίαιες επιθέσεις·

(γ) ψεύδεται κατά συρροή·

(δ) κλέβει αντικείμενα άλλων

(ε) προβαίνει σε σεξουαλικές παρενοχλήσεις·

(στ) προβαίνει σε εκβιασμούς και εξαπατήσεις (Ματσαγγούρας 2007: 281-282).

4.       Προβλήματα σχετικά με τη παραβίαση τον σχολικού ήθους: Στην κατηγορία αυτή υπάγονται μορφές συμπεριφοράς που, με βάση την κυρίαρχη σχολική κουλτούρα και τις καθιερωμένες πρακτικές, ερμηνεύονται από τους εκπαιδευ­τικούς ως ανάρμοστες για μαθητές. Επειδή, όμως, οι αντιλήψεις και τα μέτρα αλλάζουν διαρκώς με την πάροδο του χρόνου και επειδή υπεισέρχεται ο υπο­κειμενικός παράγοντας για να κρίνει ο εκπαιδευτικός αν ξεπεράσθηκαν ή όχι τα «ανεκτά όρια», οι σχολικές παραβάσεις αυτής της κατηγορίας αποτελούν σημείο τριβής όχι μόνο μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητών, αλλά και μεταξύ των μελών του συλλόγου των διδασκόντων. Στην κατηγορία των παραβάσεων του σχολικού ήθους συμπεριλαμβάνονται συνήθως οι παρακάτω περιπτώσεις:

(α) ο μαθητής εμφανίζεται με απρεπή ένδυση και κόμμωση

(β) καπνίζει στο σχολικό προαύλιο

(γ) ερωτοτροπεί προκλητικά ή παρενοχλεί σεξουαλικά^-

(δ) καταναλώνει αλκοόλ ή ναρκωτικές ουσίες·

(ε) οργανώνει σπείρες που επιτίθενται σε εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές για λόγους εκδίκησης

 (στ) διακινεί ναρκωτικές ουσίες·

(ζ) φέρει αιχμηρά αντικείμενα για επιθετικούς λόγους·

(η) προβαίνει σε βανδαλισμούς και καταστροφές.

5.       Προβλήματα ομαδικής απειθαρχίας: Στις προηγούμενες κατηγορίες υπάγονται μόνο προβλήματα που παρουσιάζουν οι μαθητές ως άτομα σε ό,τι αφορά τη μαθησιακή και κοινωνική συμπεριφορά τους, εντός και εκτός της σχολικής αίθουσας. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις ομαδικής απειθαρχίας, όπου η τάξη ως σύνολο παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:

(α) αυξημένο βαθμό διενεκτικότητας·

(β) επιθετικότητα^-

(γ) ((προθυμία ή αδυναμία συλλογικής εργασίας·

(δ) υψηλό επίπεδο θορύβου^-

(ε) τάση αποπροσανατολισμού από το μάθημα^-

(στ) χαμηλό ηθικό και

(ζ) στάση απαξίας προς την εκπαίδευση (βλ. Burden 1995, 23).

ΑΡΙΘΜΟΣ 2 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 
ΑΡΙΘΜΟΣ 1 ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΦΟΡΕΙΑ


ΠΑΝΩ ΑΠΟΛΑ Ο ΔΗΜΟΤΗΣ!

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΖΟΥΝ....ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο οι ζωγραφιές των παιδιών αποτελούνται από μονάδες (units), που συνδυάζονται ποικιλότροπα, ευθείες γραμμές, μουντζούρες, κύκλοι, τετράγωνα, τρίγωνα ή λατινικοί σταυροί. Οι μονάδες είναι δυνατό ακόμη να ποικίλλουν ως προς τον τρόπο που συνδέονται μεταξύ τους: στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο ή συνδεμένα με ένα κοινό περίγραμμα.

Τα σχέδια αποτελούν ενδείξεις γενικότερων φαινομένων της ανθρώπινης ζωής. Μπορούν να θεωρηθούν σαν εκφράσεις της αναζήτησης μας για τάξη σε έναν κόσμο πολύπλοκο, σαν δείγματα επικοινωνίας ή ενδείξεις του τύπου της κοινωνίας μέσα στην οποία ζούμε, σημεία πνευματικής ανάπτυξης, υπομνήσεις της δικής μας χαμένης αθωότητας και του δικού μας ενθουσιασμού.

Το σχέδιο είναι ένας χώρος, όπου έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τον τρόπο που αναπτύσσονται νέα ισοδύναμα. Ο Κομπρινχ δίνει αρκετά χαριτωμένα παραδείγματα από την ιστορία της τέχνης, που δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο ένα νέο ισοδύναμο (όπως το σχέδιο μιας νέας μεγαλούπολης ή κάποιο εξωτικό ζώο, όπως η φώκια ή ο ρινόκερος) ήταν πολλές φορές μια ελαφρότερη τροποποίηση ενός παλαιού ισοδύναμου, μολονότι προοριζόταν να είναι αληθοφανές.Τοπία νέων χωρών φτιαγμένα από καλλιτέχνες παλαιών χώρων είναι μια ιδιαίτερη καλή πηγή για επιπλεονδιευκρινίσεις Π.χ, ο τρόπο που αποδόθηκε αρχικά το τοπίο της Αυστραλίας θύμιζε ιδιαίτερα το αγγλικό τοπίο. Η ύπαιθρος είναι φροντισμένη και πράσινη, οι ευκάλυπτοι γέρνουν όπως οι ιτιές, τα ποτάμια είναι ήρεμα ρυάκια

ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤΟΝΙΚΗ

υποψ. Διδάκτορας Εξελικτικής-Σχολικής ψυχολογίας

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες μπορούν να αντιμετωπισθούν…

Υπάρχουν παιδιά που παρουσιάζουν αδυναμία στο να ανταποκριθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Φαινομενικά δεν παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα που να δικαιολογεί την επίδοση τους όμως συμβαίνει.

Οι μαθησιακές δυσκολίες συνιστούν τη μεγαλύτερη ομάδα ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών με ποσοστό 5%-10%.

Η πιο γνωστή μορφή διαταραχής μάθησης είναι η διαταραχή ανάγνωσης η οποία έχει αποδοθεί σε προβλήματα αντιληπτικής λειτουργίας  σε οπτικό επίπεδο. Η κατηγορία λαθών με τη μεγαλύτερη συχνότητα είναι τα μηχανικά λάθη. Αν αυτά τα παιδιά διδαχτούν στρατηγικές μορφές μάθησης τότε  θα μπορούν να παρακολουθήσουν το μάθημα ευκολότερα και να αποδώσουν σε καλύτερο βαθμό.

•  Κάνεις συμφωνία με το μαθητή να μάθει τη στρατηγική και να κατανοήσει το σκοπό και τα οφέλη της
•  Εξηγείς  και περιγράφεις και στο μαθητή ποιες φυσικές και νοητικές ενέργειες πρέπει να κινητοποιήσει προκειμένου να μαθαίνει ευκολότερα
• Ο μαθητής πρέπει να κατανοήσει τη διαδικασία εξάσκησης της στρατηγικής, να συμμετέχει και να προβλέπει τη διαδικασία απόκτησης της
• Ο μαθητής πρέπει να συμμετέχει πλήρως στη διαδικασία εκπαίδευσης σε κάθε βήμα της για να μπορέσει να οδηγηθεί στην αυτομόρφωση
• Πριν από την εφαρμογή πρέπει να γίνει έλεγχος της κατανόησης έτσι ώστε ο εκπαιδευτής να είναι σίγουρος για τις γνώσεις του μαθητή σχετικά με τη στρατηγική
• Η εφαρμογή εκπαίδευσης της στρατηγικής πρέπει να ξεκινάει με έλεγχο και καθοδήγηση από τον εκπαιδευτή και προοδευτικά πρέπει ο μαθητής να μάθει να την χρησιμοποιεί από μόνος του
• Πρέπει να προωθηθεί ένα σύστημα αξιολόγησης έτσι ώστε ο μαθητής και εκπαιδευτής να ξέρουν αν ο μαθητής μαθαίνει πώς να μαθαίνει
• Αφού το παιδί αποκτήσει τη στρατηγική εκπαίδευσης πρέπει να οδηγηθεί στη στρατηγική γενίκευσης της γνώσης

Ο πιο σημαντικός παράγοντας σύνδεσης έρευνας και πρακτικής, είναι το ίδιο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Ένα κοινό τους πρόβλημα που ενδεχομένως αποτελεί απόρροια του εκπαιδευτικού συστήματος είναι η ελαφρά ανεπάρκεια που θεωρείται ότι παρουσιάζουν και που μπορεί να οδηγήσει στην αποκτημένη ανικανότητα και στη σχολική αποτυχία. Όσο περισσότερο εξωτερικό έλεγχο δέχονται τα παιδιά από το δάσκαλο ή το πρόγραμμα, τόσο πιο αποτελεσματική είναι η μάθηση.. Στις τάξεις όπου φοιτούν παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες πολλές φορές εντοπίζονται ενδείξεις μιας μηχανιστικής προσέγγισης. Κρίνεται σκόπιμο οι δάσκαλοι να επιδεικνύουν περισσότερο ενδιαφέρον για αυτούς τους μαθητές.

 

Τρυφωνίδου-Θεοδοσίου Αριστονίκη

Υποψ. Διδάκτορας Σχολικής ψυχολογίας

Msc  Συμβουλευτική Ψυχολόγος

Εικαστική Θεραπεύτρια

Οικογενειακή θεραπεύτρια

Email aristonikit@yahoo.gr

ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΗΚΟ

Αριστονίκη Θεοδοσίου, BA, MA

υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος και Σχολικής Εφορίας

ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, υποψήφια Διδάκτορας Σχολικής ψυχολογίας

Ψυχή τε και σώματι για τον

ΥΨΩΝΑ ΜΑΣ

Οι συνθήκες της ζωής μας έχουν αλλάξει απότομα και αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη όχι κατ’ ανάγκην προς το καλύτερο. Η κοινωνία μας αγριεύει ολοένα και πιο πολύ. Ο πυρήνας της, η οικογένεια, έχει περισσότερη ανάγκη προστασίας.

Ο Δήμος Ύψωνα, η μεγάλη μας οικογένεια, πρέπει να προσαρμόσει την κοινωνική του προσφορά με βάση τα νέα κοινωνικά δεδομένα, έχοντας ως επίκεντρο της προσοχής του τον ΑΝΘΡΩΠΟ και την αντιμετώπιση των καθημερινών του προβλημάτων. Η ανάπτυξη, η οικονομία, η παιδεία, οι πολιτιστικές και οι όποιες άλλες δραστηριότητες του νέου Δήμου πρέπει να στρέφουν πάντοτε την προσοχή τους στην ποιότητα ζωής του δημότη.

Η απόφασή μου να διεκδικήσω θέση στο Δημοτικό Συμβούλιο/Σχολικός Έφορος του Δήμου μας ξεκινά αρχικά από την αγάπη μου στον Ύψωνα, όπου έζησα και μεγάλωσα. Αλλά και από την ανάγκη μου να προσφέρω μέσα από την  επιστημονική μου κατάρτιση καθώς αισθάνομαι ότι ο Ύψωνας έχει δικαίωμα για καλύτερη διαχείριση και ο κόσμος του έχει δικαίωμα για μια πιο ποιοτική πιο ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ζωή.

Οι θέσεις συνοψίζονται στα εξής:

• Στήριξη του θεσμού της οικογένειας: υπηρεσίες σε παιδιά και εφήβους, μέτρα για την ανεργία των νέων, παροχή φροντίδας στους ηλικιωμένους και τους κοινωνικά ευπαθείς.
• Μέτρα για την οικονομική ενίσχυση του Δήμου μέσω της χρήσης Ευρωπαϊκών κονδυλίων, τη σωστή και ορθολογική διαχείριση των εσόδων και εξόδων του Δήμου
• Συνεχή επαφή με  όλους τους Δημότες με γνώμονα τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους
• Ανάπτυξη με καλαισθησία και μέτρο